برنزه کردن پوست در فصل تابستان، جزو ترندهای روز و بسیار محبوب در میان بانوان و آقایان می باشد. اما برنزه کردن علی رغم زیبایی بسیار زیادی که به همراه دارد، می تواند علاوه بر پوست به سلامتی افراد نیز آسیب برساند. به همین خاطر بسیار در مورد مضرات برنزه کردن می شنوید. در این مقاله قصد داریم یک بار برای همیشه روش های برنزه کردن را بررسی کنیم و نتیجه بگیریم که آفتاب گرفتن یا سولاریوم، کدام ایمن تر است؟
سولاریوم
در ابتدا لازم است که با سولاریوم بیشتر آشنا شویم. سولاریوم، محفظه ای شیشه ای است که با تابش اشعه ماوراء بنفش (UV) مصنوعی، برنزه شدن پوست را در کوتاه مدت به ارمغان میآورد. این دستگاه ها که به نام های تخت برنزه کننده و تخت آفتاب نیز شناخته میشوند، جایگزینی برای حمام آفتاب در روزهای آفتابی هستند و برای افراد مشتاق به پوست برنزه، جذابیت دارند.
استفاده از نور مصنوعی برای برنزه کردن پوست، سابقه ای طولانی دارد. اولین دستگاه های سولاریوم در دهه ۱۹۷۰ میلادی به عنوان راه حلی برای کمبود نور خورشید در زمستان و در مکان های سرپوشیده طراحی و عرضه شدند. با گذشت زمان، محبوبیت سولاریوم به طور فزاینده ای افزایش یافت و به عنوان یک روش زیبایی و مد به کار گرفته شد.
لامپ های سولاریوم، اشعه UV را ساطع می کنند که مشابه اشعه UV موجود در نور خورشید است. این اشعه به لایه های اپیدرم پوست نفوذ کرده و باعث افزایش تولید ملانین می شوند. ملانین رنگدانه ای است که به پوست رنگ قهوه ای یا برنزه می دهد.
سولاریوم ها در دو نوع عمودی و افقی موجود هستند. سولاریوم های عمودی برای برنزه کردن کل بدن و سولاریوم های افقی برای برنزه کردن قسمت های خاصی از بدن مانند پاها، بازوها و صورت استفاده می شوند
مزایا و معایب استفاده از سولاریوم
مزایای استفاده از سولاریوم
برنزه شدن سریع و آسان: سولاریوم بدون نیاز به انتظار برای تابش آفتاب، در هر زمان و مکانی، پوست شما را برنزه میکند.
افزایش ویتامین D: اشعه UV سولاریوم، تولید ویتامین D را در بدن تحریک میکند که برای سلامت استخوان ها و سیستم ایمنی ضروری است.
بهبود خلق و خو: تابش UV باعث افزایش ترشح هورمون های شادی آور مانند سروتونین میشود و به طور موقت خلق و خو را بهبود میبخشد.
افزایش اعتماد به نفس: برخی افراد برنزه شدن را با زیبایی و جذابیت بیشتر مرتبط میدانند و سولاریوم راهی برای افزایش اعتماد به نفس آنها است.
معایب و خطرات سولاریوم
افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست: اشعه UV سولاریوم، به ویژه UVA، خطر ابتلا به انواع سرطان پوست، به خصوص ملانوم، را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
پیری زودرس پوست: اشعه UV باعث تخریب کلاژن و الاستین پوست میشود و منجر به چین و چروک، افتادگی پوست، لک های قهوه ای و پیری زودرس میشود.
آسیب به چشم ها: اشعه UV سولاریوم میتواند به قرنیه و عدسی چشم آسیب برساند و خطر ابتلا به آب مروارید و کاتاراکت را افزایش دهد.
تضعیف سیستم ایمنی بدن: اشعه UV سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند و فرد را در برابر بیماری ها و عفونت ها آسیب پذیرتر میکند.
آفتاب گرفتن
روش دیگر برنزه کردن پوست، استفاده از نور خورشید یا آفتاب گرفتن می باشد. آفتاب گرفتن، دراز کشیدن در آغوش گرم خورشید، فعالیتی لذتبخش است که فواید و خطرات متعددی را به همراه دارد. از ویتامین D گرفته تا خلق و خوی بهتر، آفتاب فواید انکارناپذیری دارد، اما اشعه ماوراء بنفش (UV) آن، خطرات پنهانی را نیز در خود جای دادهاند. البته لازم به ذکر است که آفتاب گرفتن با رعایت نکات ایمنی که در ادامه خواهیم گفت، در مقایسه با استفاده از سولاریوم خطرات بسیار کمتری دارد.
مزایا و معایت آفتاب گرفتن
مزایای آفتاب گرفتن
ویتامین D: نور خورشید، منبعی طبیعی برای تولید ویتامین D است که نقشی کلیدی در سلامت استخوان، سیستم ایمنی و عضلات ایفا میکند.
بهبود خلق و خو: تابش نور خورشید، ترشح هورمونهای شادیآور مانند سروتونین را افزایش میدهد و به طور موقت، خلق و خو و کیفیت خواب را بهبود میبخشد.
کاهش فشار خون: قرار گرفتن در معرض نور خورشید، به طور موقت فشار خون را کاهش میدهد و به سلامت قلب و عروق کمک میکند.
درمان برخی بیماریها: آفتابدرمانی در درمان برخی بیماریها مانند افسردگی فصلی، اگزما و پسوریازیس موثر است.
معایب و خطرات آفتابگیری
سوختگی پوست: قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، منجر به آفتابسوختگی، قرمزی، درد و التهاب پوست میشود.
پیری زودرس: اشعه UV خورشید، کلاژن و الاستین پوست را تخریب میکند و به چین و چروک، افتادگی پوست و لکهای قهوهای منجر میشود.
سرطان پوست: اشعه UV، به ویژه UVB، خطر ابتلا به انواع سرطان پوست، به خصوص ملانوم، را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
آسیب به چشمها: اشعه UV خورشید میتواند به قرنیه و عدسی چشم آسیب برساند و خطر ابتلا به آب مروارید و کاتاراکت را افزایش دهد.
نکات ایمنی آفتاب گرفتن
از ضد آفتاب با SPF مناسب استفاده کنید. ترجیحا سعی کنید در ساعات اوج تابش آفتاب از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید. به طور مرتب به سایه بروید و از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید. همچنین در صورت وجود سابقه خانوادگی سرطان پوست، با احتیاط بیشتری آفتاب بگیرید.
نتیجه گیری
در پاسخ به سوال ” آفتاب گرفتن یا سولاریوم، کدام بهتر است؟” باید گفت که آفتاب گرفتن و سولاریوم علی رغم مزایایی که دارند اما معایب بسیار زیادی دارند که می توانند آسیب جبران ناپذیری به پوست وارد سازند. در هر صورت اگر با وجود این مشکلات باز هم تمایل به برنزه شدن پوست دارید می توانید از لوسیون های برنزه کننده استفاده نمایید. یا این که با رعایت نکات گفته شده در بالا، آفتاب بگیرید.