با شروع فصل گرما عموما استفاده از ضد آفتاب ها افزایش پیدا می کند اما آیا نیاز به ضد آفتاب در فصل تابستان بیشتر از سایر فصل هاست یا خیر؟ لازم است متذکر شویم که تابش پرتوهای خطرناک که عموما به عنوان اشعه های UV از آن ها یاد می شود در تمام فصول سال یکسان است و به یک میزان به پوست ما آسیب می رساند.
اما اشعه UV چیست و چه تاثیری روی پوست دارد؟
اشعه های UV (Ultra Violet)که به پرتوهای فرابنفش نیز معروف هستند، طول موج کمتری از نور مرئی دارند و شامل ۱۰ درصد اشعه هایی هستند که از نور خورشید ساطع می شوند، این اشعه های به سه دسته تقسیم می گردند
UVA: این اشعه قدرت نفوذ بالایی دارد و به عمق پوست و لایه های زیرین آن نفوذ می کند، حدود ۹۵ درصد از اشعه های UV که به زمین می رسند، اشعه UVA بوده که عامل اصلی ایجاد چین و چروک صورت است. این اشعه باعث تغییر در DNA سلول های پوستی شده و یکی از عوامل اصلی ایجاد سرطان های پوستی می باشند.
UVB: قدرت نفوذ بسیار زیادی ندارد و حدود ۵ درصد باقی مانده اشعه UV است، این اشعه باعث تجمع ملانین (رنگ دانه) در پوست شده و دلیل اصلی لک و آفتاب سوختگی می باشد.
UVC: خطرناک ترین نوع اشعه UV می باشد که لایه اوزون مانع از ورود آن را به زمین می گردد.
روش های محافظت در برابر اشعه UV
بهترین راه محافظت از پوست در برابر اشعه های UV، استفاده از ضد آفتاب می باشد. البته تنوع آن ها زیاد است که در ادامه به بررسی انواع ضد آفتاب می پردازیم.
ناگفته نماند که برای محافظت بیشتر از پوست در برابر این اشعه ها استفاده از عینک های آفتابی و کلاه های لبه دار و همچنین لباس های پوشیده و آستین دار نیز توصیه می گردد.
انواع مختلف ضد آفتاب بر اساس ترکیبات
بر اساس ترکیبات، معمولا ضد آفتاب ها به دو دسته مینرال و غیر مینرال دسته بندی می شوند
ضد آفتاب مینرال: محصولاتی هستند که فاقد جاذب های شیمایی می باشند . این ضد آفتاب را شاید به عنوان ضد آفتاب معدنی و یا ضد آفتاب فیزیکی بشناسید، این محصولات معمولاً حاوی ترکیباتی مانند تیتانیوم دی اکساید یا زینک اکساید هستند که نور خورشید را منعکس می کنند و برای افرادی که پوست حساس دارند و همچنین خانم های باردار یک گزینه ایده آل محسوب می گردند.
این نوع ضد آفتاب به سرعت اثر کرده و نیازی نیست که ۲۰ دقیقه قبل از قرار گیری در معرض نور خورشید آن ها را بزنید.
ضد آفتاب غیر مینرال: یا همان ضد آفتاب های شیمیایی، این نوع محصولات عموما نور خورشید را جذب می کند ولی مانع از اثر آن ها روی پوست می گردند. از جمله این ترکیبات می توان به اکسی بنزون، آوو بنزون، اکتی سالات، اکتو کریلن، هوموسالات و اکتی نوکسات اشاره داشت.
تقسیم بندی ضد آفتاب ها بر اساس SPF
SPF مخفف Sun protection factor می باشد و معنی آن فاکتور محافظت کننده در برابر آفتاب می باشد. در واقع SPF یک واحد اندازه گیری نسبی برای محافظت از پوست در برابر آسیب های ناشی از اشعه UV می باشد.
تفاوت اعداد SPF در چیست؟
تقریبا برای همه ما این سوال پیش آمده است که تفاوت ضد آفتاب SPF 30 با SPF 50 یا با SPF 60 در چیست؟
همان طور که قبلا نیز اشاره کردیم اس پی اف مدت زمانی که نیاز است پوست شما در معرض نور خورشید قرار بگیرد تا آسیب ببیند را افزایش می دهد، برای مثال
اگر شما در حالت عادی و بدون ضد آفتاب ۱۰ دقیقه طول می کشد تا پوست تان قرمز شود یا آسیب ببیند با استفاده از:
ضد آفتاب دارای SPF 30
۳۰ برابر بیشتر زمان می برد تا پوست شما آسیب ببیند یعنی ۳۰۰ دقیقه!
ضد آفتاب دارای SPF 45
۴۵ برابر بیشتر زمان می برد تا پوست شما آسیب ببیند یعنی ۴۵۰ دقیقه!
و برای اعداد دیگر نیز به همین نسبت!
با این حال ، توجه به این نکته مهم است که SPF در آزمایشگاه تحت شرایط بسیار کنترل شده و اغلب با استفاده از یک قسمت بسیار باریک از طیف UV اندازه گیری می شود؛ ولی وقتی در خارج از خانه هستید، بسیاری از عوامل دیگر مانند تعریق ، انعکاس آب و حتی مکانی که در کره زمین قرار دارید باعث تشدید میزان این اشعه های خطرناک می گردد و به همین خاطر بهتر است هر ۲ تا ۴ ساعت یک بار ضد آفتاب خود را تمدید کنید.
آیا SPF بالاتر به معنای موثرتر بودن ضد آفتاب است؟
شاید شما هم فکر کنید هر چه میزان اس پی بیشتر باشد مدت محافظت از پوست نیز بیشتر می گردد، اما در واقع میزان تفاوت SPF 30 با SPF 50 تقریبا یک درصد می باشد و از SPF 50 به بالا دیگر در میزان محافظت تغییری ایجاد نمی گردد.
مسئله ای که در ارتباط با ضد آفتاب و تاثیر آن بسیار حائز اهمیت است و اغلب افراد نسبت به آن بی توجه هستند، استفاده از ضد آفتاب به میزان کافی و تمدید آن است؛ در هر نوبت استفاده از ضد آفتاب باید به اندازه ۲.۵ بند انگشت از آن را روی پوست صورت و گردن خود پخش کنید و هر ۲ تا ۴ ساعت یک بار نیز ضد آفتاب خود را تمدید کنید.
PA چیست ؟
شاید شما هم به کلمه PA روی انواع ضد آفتاب ها برخورد کرده باشید اما PA به چه معناست؟ PA در واقع فاکتوری است که نشان دهنده درجه محافظت ضد آفتاب در برابر اشعه UVA می باشد و با ” +” نمایش داده می شود هر چه تعداد ” + ” بیشتر باشد میزان محافظت ضد آفتاب نیز در برابر UVA بیشتر می باشد و بهترین محافظت را نیز ضد آفتاب های دارای ” PA+++” دارند.
برای خرید ضد آفتاب باید به چند فاکتور مهم توجه داشته باشید:
- ضد آفتاب مورد نظر از پوست در برابر اشعه های UVA و UVB محافظت کند.
- PA ضد آفتاب مورد نظر باید “+++” باشد.
- اگر پوست حساسی دارید بهتر است نوع مینرال را انتخاب کنید.
- اگر پوست شما چرب است بهتر است از ضد آفتاب های فاقد چربی استفاده کنید.
بر خلاف تصور عموم میزان محافظت ضد آفتاب های رنگی با ضد آفتاب های بی رنگ هیچ تفاوتی ندارد و شما می توانید از یک ضد آفتاب رنگی نیز برای محافظت از پوست خود استفاده نمایید؛ اما توجه کنید که پوشش رنگی آن باعث نشود تا از آن مقداری که مورد نیاز است کمتر استفاده کنید.